Câu kỷ tử thuộc họ quả mọng, thường xuất hiện trong các bài thuốc Đông y nhờ nhiều công dụng đối với sức khỏe, bao gồm tăng cường miễn dịch, đẹp da…
Câu kỷ tử là quả chín phơi khô của cây khởi tử (tên khoa học Lycium barbarum L.), được thu hái khi đã chuyển sang màu đỏ da cam. Những năm gần đây, câu kỷ tử được ca ngợi là siêu thực phẩm bởi khả năng chống lại bệnh đái tháo đường và thậm chí cả ung thư. Ngoài ra, loại quả này chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh có thể ngăn cản quá trình lão hóa.
Kỷ tử có một hàm lượng lớn giá trị dinh dưỡng
Giá trị dinh dưỡng của câu kỷ tử
Câu kỷ tử (còn gọi là kỷ tử đỏ) có vị đắng xen lẫn một chút vị chua nhưng kèm theo cảm giác ngọt ở hậu vị. Bạn có thể ăn quả tươi hoặc quả khô. Đặc biệt, các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá cao kỷ tử sấy khô bởi hàm lượng dinh dưỡng cô đặc ở mức cao.
Câu kỷ tử là một trong những loại quả chứa nhiều vitamin và khoáng chất tốt, bao gồm:
- Sắt
- Kẽm
- Chất xơ
- Vitamin C
- Vitamin A
- Chất chống oxy hóa
Ngoài ra, loại quả này còn đem đến 8 axit amin thiết yếu. Các chuyên gia dinh dưỡng nói rằng 120g câu kỷ tử cung cấp 10% lượng protein mà cơ thể cần mỗi ngày. Các carbohydrate trong loại quả này thuộc dạng carbon phức, đồng nghĩa có khả năng điều chỉnh đường huyết và ngăn ngừa nguy cơ gặp phải tình trạng mệt mỏi do tiêu thụ lượng lớn carbohydrate (sugar crash).
Câu kỷ tử có tác dụng gì đối với sức khỏe
Câu kỷ tử được nhiều chuyên gia xác nhận là có khả năng giúp tăng cường thị lực, giúp giảm cân, chống trầm cảm:
1. Tăng cường thị lực
Quả kỷ tử đặc biệt giàu zeaxanthin, một chất chống oxy hóa được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho đôi mắt. Ăn loại quả này được coi là một biện pháp điều trị tự nhiên cho bệnh thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi già. Zeaxanthin trong quả mọng cũng sẽ bảo vệ mắt khỏi tác động của tia cực tím, các gốc tự do và các dạng trầm cảm khác nhau.
Kỷ tử có tác dụng hỗ trợ giảm cân
2. Câu kỷ tử giúp giảm cân
Câu kỷ tử có lượng calo thấp và giàu chất dinh dưỡng, do vậy bạn hoàn toàn có thể bổ sung thêm loại quả này trong kế hoạch ăn kiêng, giảm cân. Ngoài ra, lượng đường trong kỷ tử khá thấp cùng lượng chất xơ dồi dào giúp người ăn vào vẫn cảm thấy no nhưng không cung cấp nhiều calo gây tăng cân.
Bạn có thể chế biến kỷ tử thành thức uống giảm cân với công thức như sau:
-10g quả khô
-1 quả chanh
-1/2 trái kiwi
-300ml nước khoáng
Cách thực hiện cũng vô cùng đơn giản. Bạn chỉ cần vắt chanh lấy nước, sau đó đưa tất cả nguyên liệu vào máy rồi xay nhuyễn cùng một chút đá lạnh.
3. Câu kỷ tử có tác dụng cải thiện khả năng tình dục
Từ xưa, kỷ tử đã được biết đến với khả năng hỗ trợ sức khỏe sinh sản ở nam giới. Một nghiên cứu đã cho thấy khả năng của quả kỷ tử trong việc:
- Cải thiện khả năng tình dục
- Cải thiện nồng độ testosterone
- Tăng khả năng di chuyển và số lượng của tinh trùng
- Kéo dài thời gian cương cứng và phản ứng xuất tinh.
- Các bác sĩ cũng gợi ý quả kỷ tử có thể là một lựa chọn thay thế cho những phương thuốc điều trị rối loạn cương dương như Viagra.
4. Công dụng của kỷ tử: chống trầm cảm
Không những giàu vitamin B và C mà kỷ tử cũng chứa mangan và chất xơ. Tất cả các chất dinh dưỡng này sẽ làm tăng mức năng lượng tích cực của bạn. Loại quả mọng này đã được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc để chống trầm cảm, rối loạn lo âu và rối loạn cảm xúc khác.
5. Thải độc gan
Các loại quả mọng thường được sử dụng cùng với nhiều loại thảo mộc truyền thống khác như cam thảo và nấm linh chi trong việc làm sạch gan. Theo dân gian, kỷ tử có lợi cho cả gan và thận, hỗ trợ phục hồi sức mạnh của cơ thể kèm theo khả năng đào thải độc tố. Vào những ngày nóng bức, bạn hãy pha cho mình 1 bình trà kỷ tử để hạ hỏa và tăng cường sinh khí nhé.
Cách pha trà kỷ tử cùng long nhãn không hề phức tạp, nguyên liệu bạn cần chuẩn bị gồm:
- Trà
- Mật ong
- Táo tàu khô
- Nước đun sôi
- Quả kỷ tử khô
Thải độc gan với kỷ tử
Cách thực hiện như sau:
-Bỏ lá trà vào bình đựng, lược qua 1 lần với nước sôi (tráng trà)
-Cho tất cả nguyên liệu vào bình
-Đậy kín và ngâm nguyên liệu trong 5–10 phút
-Nếu muốn có vị ngọt tự nhiên, bạn có thể cho thêm chút mật ong
-Rót ra ly và thưởng thức.
6. Tăng cường hệ miễn dịch
Hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và việc ngừa cúm luôn đi đôi với nhau. Các vitamin trong quả câu kỷ tử có tác dụng tăng cường hiệu quả của vắc-xin cúm. Điều này rất hữu ích vì biện pháp tiêm phòng không phải lúc nào cũng bảo vệ bạn khỏi sự tấn công của virus.
7. Hỗ trợ giảm đau
Câu kỷ tử mang đặc tính chống viêm, có thể giúp bạn đẩy lùi một vài cơn đau, chẳng hạn như đau khớp. Dẫu vậy, vẫn còn khá ít thông tin chứng minh loại quả này sẽ đem lại tác dụng tương tự với tình trạng đau cơ bắp.
8. Câu kỷ tử làm đẹp da
Bạn lo lắng về làn da sậm màu cùng những nốt thâm hay vết nhăn đáng ghét? Vậy thì đừng buồn bã nữa bởi vị cứu tinh đã xuất hiện rồi đây. Bạn có biết kỷ tử có tác dụng tốt trong việc điều trị nám da bởi chúng rất giàu vitamin C, beta-carotene và axit amin. Những hợp chất này đều giúp cải thiện sự hiện diện của hắc sắc tố, từ đó giúp làn da trở nên sáng hồng, mịn màng.
Ngoài cách ăn trực tiếp, bạn có thể nghiền nhỏ một vài quả kỷ tử và trộn cùng sữa chua. Sau đó đắp hỗn hợp này lên mặt, để yên trong 15 – 20 phút rồi rửa sạch bằng nước lạnh. Thực hiện việc này mỗi ngày sẽ đem lại kết quả mỹ mãn nhất cho làn da.
Chưa dừng lại ở đó, nếu đang đối mặt với tình trạng mụn xuất hiện, ngoài việc dùng sản phẩm chăm sóc da từ bên ngoài, bạn nên uống thêm trà câu kỷ tử để hỗ trợ từ bên trong và giảm nguy cơ mụn tấn công đột ngột. Cách pha chế trà kỷ tử khá đơn giản cũng như dễ làm, chỉ cần những nguyên liệu sau:
- 15g quả kỷ tử
- Nước đun sôi.
Thực hiện:
-Cho kỷ tử vào bình đựng
-Rót nước sôi vào
-Để yên trong vòng 15 – 20 phút
-Rót ra ly và thưởng thức.
Sử dụng trà kỷ tử thường xuyên để giúp làm đẹp da
9. Giúp tóc nhanh dài
Khi bị rụng tóc, bạn hãy nghĩ đến vitamin A nhé. Đây là loại chất có khả năng cải thiện khả năng tăng cường lưu thông máu trên cơ thể và da đầu, từ đó kích thích tóc tăng trưởng kèm theo ngăn ngừa tình trạng gãy yếu. Như thông tin bài viết đã đề cập ở trên, quả kỷ tử rất giàu vitamin C. Chất dinh dưỡng này giúp hấp thu sắt, một yếu tố cần thiết cho sự phát triển của tóc.
10. Cải thiện sức khỏe của phổi
Các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ câu kỷ tử trong 4 tuần giúp giảm viêm ở phổi và tăng hoạt động của bạch cầu nhằm chống lại các bệnh về phổi như cúm, hen suyễn…
11. Điều chỉnh huyết áp
Hợp chất polysacarid của quả kỷ tử được đánh giá cao ở đặc tính chống tăng huyết áp. Trên thực tế, đây là thành phần thường thấy trong các bài thuốc y học cổ truyền nhằm giúp bệnh nhân điều chỉnh huyết áp ổn định và ngăn ngừa các bệnh liên quan.
Hợp chất polysacarid của quả kỷ tử được đánh giá cao ở đặc tính chống tăng huyết áp
Một số bài thuốc dân gian có câu kỷ tử
Với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, kỷ tử đã được áp dụng trong rất nhiều bài thuốc dân gian:
1. Chữa hư lao tinh quỵ, đau lưng mỏi gối
Câu kỷ tử 12g, thục địa 12g, tục đoạn 9g, tầm gửi 12g. Đem sắc nước uống.
2. Chữa can thận bất túc, đau đầu hoa mắt:
Câu kỷ tử, cúc hoa, thục địa, sơn thù du, sơn dược, trạch tả, mẫu đơn bì, phục linh mỗi thứ lấy lượng bằng nhau. Tất cả đem nghiền thành bột mịn, luyện với mật, làm thành viên hoàn bằng hạt ngô. Mỗi lần uống 9g.
3. Chữa thận hư di tinh, dương ủy, xuất tinh sớm, khí huyết lưỡng suy:
Câu kỷ tử, thỏ ty tử mỗi thứ 240g; ngũ vị tử 30g; phúc bồ tử 120g; xa tiền tử 60g. Nghiền thành bột mịn, nhào với mật làm thành viên hoàn. Mỗi lần dùng 9g.
4. Chữa nam giới bất dục, tinh huyết bất túc:
Câu kỷ tử 120g; đương quy 60g; thục địa 180g. Đem đi ngâm rượu (3kg). Mỗi ngày uống 2 lần vào buổi sáng và tối, mỗi lần uống 30ml.
5. Chữa thần kinh suy nhược, mất ngủ hay mệt mỏi:
Câu kỷ tử tươi 500g, giã dập cho vào túi vải và ngâm với 2kg rượu trong bình kín, thời gian 2 tuần. Mỗi lần uống 30ml và ngày dùng 1–2 lần.
6. Thuốc bổ, chữa di tinh:
Câu kỷ tử 6g, sinh khương 2g, nhục thong dong 2g. Thêm 600ml nước rồi sắc còn 200ml. Chia làm 3 lần uống trong ngày.
Những lưu ý khi dùng câu kỷ tử
Dẫu rất tốt cho sức khỏe, quả kỷ tử tồn tại một số bất lợi mà bạn cần chú ý đến, chẳng hạn như:
Tương tác với thuốc
Câu kỷ tử có thể tương tác với một số loại thuốc. Nếu bạn đang dùng warfarin (chất làm loãng máu), bạn không nên sử dụng dược liệu này. Ngoài ra, câu kỷ tử cũng có thể gây ra tương tác xấu với thuốc trị bệnh đái tháo đường và thuốc trị huyết áp. Để đảm bảo tính an toàn, bạn hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Gây dị ứng
Những người bị dị ứng phấn hoa phải tránh xa quả câu kỷ tử. Chúng có thể khiến bạn nhạy cảm ánh sáng, từ đó hình thành phát ban trên da khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Nếu bạn đang tìm kiếm một loại thực phẩm bổ dưỡng mới để bổ sung vào chế độ ăn uống thường ngày, câu kỷ tử sẽ là một sự lựa chọn tốt. Với hàm lượng lớn vitamin, khoáng chất cũng như protein, kỷ tử có thể giúp tăng cường sức khỏe tổng thể của bạn.
Các bài viết của Phan Nguyễn chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc điểu trị, chuẩn đoán y khoa.